Dobre praktyki BHP przy obsłudze maszyn rolniczych

Trudno sobie wyobrazić współczesne gospodarstwo rolne bez maszyn i mechanizacji.
Okres wczesnej wiosny powoduje spiętrzenie prac, a konieczność wykonywania większej niż w zimie
liczby czynności, wymagających koncentracji i zwiększonego wysiłku fizycznego, potęguje zagrożenia
wypadkowe. Zabiegi agrotechniczne, ze względu na cykl wegetacji roślin związany z naszym
klimatem, muszą być wykonane w określonych terminach, a pośpiech uniemożliwia zorganizowanie
pracy w taki sposób, by była ona bezpieczna.
Uprawa roli z pozoru jest prosta, co nie oznacza, że jest bezpieczna.
Niezależnie od rodzaju maszyn i narzędzi stosowanych przy uprawie i nawożeniu gleby
zagrożenia występują podczas: agregowania maszyn z ciągnikiem, ich obsługi w czasie pracy, naprawy
i konserwacji, transportu, przechowywania maszyn oraz ze względu na: zły stan techniczny
używanych ciągników i maszyn (wyeksploatowanych i niesprawnych), niewystarczający poziom
wiedzy technicznej użytkowników nowoczesnego sprzętu rolniczego, niestosowanie środków
ochrony indywidualnej (obuwia i odzieży, okularów, półmasek i innych), nieprzestrzeganie zasad BHP
i przepisów ruchu drogowego (w tym prace po spożyciu alkoholu), niezachowanie szczególnych zasad
bezpieczeństwa przy uprawie na terenach górzystych i ciężkich glebach, wykonywanie prac w
pośpiechu, w niesprzyjających warunkach pogodowych i niedostrzeganie lub ignorowanie zagrożeń.
Wiadomo, że wypadki związane ze stosowaniem maszyn i urządzeń rolniczych powstają
zwykle na skutek ich nieprawidłowego użytkowania, podczas prac naprawczych i transportu. Rolnicy
narażeni są również na działanie pyłów i substancji chemicznych. Czynniki te mogą wywoływać
przewlekłe choroby dróg oddechowych albo prowadzić do niebezpiecznych zatruć.
W celu uniknięcia wypadku należy:
 przed przystąpieniem do pracy z maszynami i urządzeniami należy zapoznać się z ich instrukcjami
obsługi i przestrzegać zapisów w nich zawartych,
 agregowanie maszyn i narzędzi powinno być wykonywane jedynie przez kierowcę ciągnika,
 przed wyjazdem z gospodarstwa na drogę publiczną należy zabezpieczyć zestaw, by nie stwarzał
zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego (zabezpieczanie przed samoczynnym
opadaniem, rozkładaniem, trójkąty wyróżniające, tablice ostrzegawcze, oświetlenie itd.),
 po dotarciu na pole należy przygotować maszynę lub urządzenie do pracy w sposób opisany w
instrukcji obsługi,
 niedopuszczalne jest przebywanie ludzi w strefie pracy zespołu roboczego maszyn do uprawy
gleby, szczególnie maszyn aktywnych,
niedopuszczalne jest cofanie i wykonywanie nawrotów agregatem w położeniu roboczym,
 podczas pracy rozsiewacza nawozów niedopuszczalne jest przegarnianie nawozu, skrzynia
ładunkowa powinna być przykryta pokrowcem,
 w pobliżu pracującego rozsiewacza nawozów nie powinni znajdować się ludzie i zwierzęta,
 niedopuszczalne jest przebywanie ludzi w strefie załadunku nawozów lub obornika z użyciem
ładowacza uniwersalnego,
 rozrzutnik obornika na przedniej burcie powinien mieć siatkę chroniącą operatora przed
uderzeniem twardymi przedmiotami; przekładnie i wał przegubowo-teleskopowy powinny być
zabezpieczone wymaganymi osłonami,
 czyszczenie i mycie rozrzutnika może być przeprowadzone po dołączeniu napędów i wyłączeniu
silnika ciągnika,
wszelkie kontrole stanu technicznego, regulacje i doraźne naprawy mogą być wykonywane po
uprzednim unieruchomieniu silnika ciągnika i odłączeniu napędu,
maszyny powinny być przechowywane w pomieszczeniach zadaszonych, na równe, utwardzonej
nawierzchni, w sposób uniemożliwiający okaleczenie ludzi i zwierząt.
Zapewnienie bezpieczeństwa pracy w wielu gospodarstwach jest możliwe bez ponoszenia
dużych nakładów finansowych. Wystarczy zmienić niektóre metody pracy, zadbać o ład i porządek,
organizować prace w taki sposób, by znalazł się czas na odpoczynek, bezwzględnie stosować się do
zaleceń producenta podanych w instrukcji obsługi maszyn.
Działanie z wyobraźnią i świadomością występujących zagrożeń przy pracach w
gospodarstwie rolnym, a szczególnie przy obsłudze maszyn i narzędzi, jest najlepszym sposobem na
uniknięcie wielu ludzkich tragedii.

Źródło: PT KRUS Bolesławiec